Co zrobić, żeby uczniom się chciało? Ich mózgi, to nie maszyny, które włączają się po wciśnięciu odpowiedniego guzika. Co zrobić, by chciały pracować? Jak uruchomić ich potencjał? Jak skierować uwagę na wybrane zgadnienia? Dzięki neurobiologom wiadomo, że aby człowiek mógł się uczyć, jego neurony muszą uwolnić mieszankę neuroprzekaźników i neuropeptydów. Wtedy mózg wprowdzony zostaje w stan gotowości do nauki. Bez owych substancji chemicznych nauka nie jest możliwa.

Wszyscy prawdopodobnie wiemy, co to jest przechowalnia. Czy szkoła jest przechowalnią? Dziś edukacja to umowa społeczna o przechowalni - rodzice mają gdzie zostawiać dzieci, pod okiem całkiem wykształconych nauczycieli, nauczyciele mają gdzie pracować. Rząd ma świetną przechowalnie dla bezrobotnych: młodzi idą na uczelnie zamiast szlajać się po rynku pracy.

O potrzebie i strategiach motywowania uczniów do uczenia się, i pracowników do lepszej pracy, napisano już sporo. Czy nauczyciele nie znają tej literatury, a może niewłaściwie stosują proponowane metody motywowania? Oto jedna z nich - suplikacja. Na czym polega strategia suplikacji i jak ją zastosować w edukacji?

Odwiedziłam Finlandię w ramach wizyty studyjnej zorganizowanej w ramach programu DG Edukacja i Kultura, Program Uczenie się przez całe życie. W wizycie uczestniczyło 16 przedstawicieli instytucji edukacyjnych, pracowników ministerstw, uczelni wyższych, dyrektorów szkół, przedstawicieli organizacji pozarządowych z krajów: Francja, Niemcy, Czechy, Turcja, Szwajcaria, Nowa Zelandia, Włochy, Turcja, Chorwacja, Irlandia, Wielka Brytania, Węgry i Polska.

„Polska szkoła się cofa. Aby temu zapobiec należy zmienić system kształcenia i doskonalenia nauczycieli. Licea tkwią nie w XX, ale XIX wieku. Większość nauczycieli cały czas ogranicza się do suchej wiedzy. 19-letni uczniowie siedzą w ławkach jak siedmiolatki, słuchają nauczyciela, który stoi przed tablicą, a ich rodzice piszą im usprawiedliwienia. Tymczasem w dzisiejszych liceach powinny być wykłady, seminaria, warsztaty. Młodzi powinni nauczyć się samodzielnego zdobywania wiedzy."(Irena Dzierzgowska, fragm. wywiadu z 2006).

Rzadko zdarza nam się stawiać przed uczniami prawdziwe wyzwania. Niezbyt często zwracają się do nas o pomoc, dzielą się swoimi marzeniami i pytają o radę. Jeżeli już to robią, to nie odmawiamy. Inwestujemy swój czas, energię i zaangażowanie. Ich osobiste sukcesy sprawiają, że czujemy satysfakcję. Dajemy dowód, że są dla nas ważni. Przekonujemy, że mogą osiągnąć jeszcze więcej, a prawdziwe sukcesy dopiero przed nimi. Wierzymy w nich. To często wystarczy, aby nasi uczniowie dostali prawdziwego wiatru w skrzydła.